ویژگی های مصالح ساختمانی خوب

ویژگی های مصالح ساختمانی خوب

قبل از اینکه وارد بحث ویژگی های مصالح ساختمانی خوب بشویم ابتدا شما را با مصالح ساختمانی آشنا می کنیم.

موادی که برای کارهای ساختمانی با ظاهر اصلی خود مورد استفاده قرار می گیرد به عنوان مصالح ساختمانی یا محصولات ساختمانی شناخته می شود. انتخاب کردن مواد مناسب برای یک کار خاص به طور کامل به خواص مواد بستگی دارد.

ایجاد مصالح ساختمانی در خیلی از کشورها یک صنعت پایدار می باشد و استفاده کردن از این مواد بطور معمول به صنایع تخصص یافته همانند نجاری، لوله کشی و عایق کاری در ارتباط است. در این مقاله سعی بر آن است تا شما را با ویژگی های مصالح ساختمانی خوب ، آشنا کنیم.

از سالیان دور تا به امروز، پر کاربرد ترین مصالح به کار گرفته‌شده در ساخت ساختمان، اقلامی نظیر چوب، سیمان، آجر و بتن بوده است. می توان گفت که در ساختمان‌سازی مدرن، از مصالح ساختمانی نوین استفاده می‌شود که در مقایسه با مصالح ساختمانی قدیمی از مزایای خیلی زیادی برخوردارند.

طبیعی بودن مصالح ساختمانی

کلیه ی مواد موجود در ساختمان‌سازی از دل طبیعت و معادن حاصل می شوند و بعد از تغییرات شیمیایی به مواد و مصالح دلخواه و به همان مصالحی که شما امروزه آن‌ها را می بینید، تبدیل می‌شوند. به عبارتی امروزه با پیشرفت صنعت و تکنولوژِی، نوع ساخت مصالح از حالت سنتی به مدرنیته تغییر یافته است و همچنین شاهد تغییرات اساسی در ساختار و ظاهر بسیاری آن‌ها به ویژه مصالح به کار رفته در نما مانند آجر و سنگ هستیم. شاید در اساس کاربرد آن‌ها تغییری به وجود نیامده باشد؛ اما بهجرعت می توان گفت که شکل و ظاهر آن‌ها نسبت به گذشته تغییرات زیادی کرده است.

خصوصیات عمومی مصالح ساختمانی

1. خواص شیمیایی
2. خواص فیزیکی
3. خواص معمارانه
4. خواص مکانیکی
5. هزینه ها و مسائل اقتصادی
6. خواص کاربردی

خواص فیزیکی مصالح ساختمانی عبارتند از

۱- قابلیت جذب آب

یکی از ویژگی های مصالح ساختمانی خوب است که باعث جذب بخار آب از هوا می شود. این خاصیت به دمای هوا و رطوبت نسبی، نوع خلل و فرج، تعداد و ابعاد آنها و در نهایت به طبیعت مادۀ مورد نظر وابستگی دارد.

 سطوح برخی از مصالح به نام نگاه دارندۀ آب یا هیدروفیل شناخته شده اند و بعضی دیگر نیز ، آب را دفع می کنند.

مصالح نگاه دارندۀ آب (هیدروفیل)، مستعد تحلیل رفتن در آب می باشند ، در حالی که مصالح دافع آب به شدت در برابر اثرات آب و مواد همراه آن مقاومت می کنند.

 به عبارتی می توان گفت که در شرایط مشابه، میزان تأثیر آب بر مصالح ساختمانی بستگی به سطح ویژه به همراه حفره ها و آوندهای آنها دارد.

 در مصالح ساختمانی با تخلخل مساوی، آن دسته که دارای حفره ها و آوندهای کوچک تر می باشند ، به مراتب بیشتر از مصالح دارای حفره ها و آوندهای بزرگ، تحت تأثیر آب قرار می گیرند.

۲- سرتابی

یکی از ویژگی های مصالح ساختمانی خوب است که بیانگر توانایی تحمل در برابر حرارت بسیار زیاد مصالح در مدت زمان طولانی است بدون آنکه ذوب بشود یا شکل ظاهری خود را از دست بدهد.

۳- سطح ویژه

به طور کلی می توان گفت که سطح کلی یک گرم از ماده را بر حسب سانتیمتر مربع، سطح ویژه می نامند.  این ویژگی در مصالحی نظیر خاک، گچ و سیمان ازاهمیت بالایی برخوردار است. زیراهر چه سطح ویژه بیشتر داشته باشند ، سطح تماس دانه ها با آب افزایش خواهد یافت و نتیجه مطلوبتری هنگام استفاده حاصل خواهد شد.

۴- ضریب نرمی

برای برخی مصالحی که به شدت  آّب را جذب می کنند و بسیار تحت تأثیر آن قرار می گیرند، مانند خاک رس نزدیک به عدد صفر است و در برابر آن ، ضریب نرمی مصالحی که مقاومت خود را تحت تأثیر آب حفظ می کنند، مانند شیشه و فلزات برابر با عدد یک می باشد. به عبارتی می توان گفت که مصالح ساختمانی با ضریب نرمی ۸/۰  بالا به عنوان مصالح ضد آب شناخته می شوند.

در حالت کلی مصالح ساختمانی با ضریب نرمی کمتر از ۸/۰ نباید به طور دائم و همیشه در مقابل تأثیرات رطوبت قرار گیرند.

۵- ظرفیت حرارتی

یکی از ویژگی های مصالح ساختمانی خوب ظرفیت حرارتی می باشد.

ظرفیت حرارتی ویژگی جذب حرارت در مصالح است که باعث بالا رفتن دمای مصالح خواهد شد.

این خصوصیت بر مبنای گرمای ویژه سنجیده می شود و به جنس، جرم و تفاوت دمای مصالح با دمای محیط بستگی دارد.

این ویژگی زمانی اهمیت پیدا میکند که میزان ثبات و ذخیره سازی حرارت در مصالح به طور مثال در جداره های ساختمان مدنظر می باشد.

خواص شیمیایی مصالح ساختمانی عبارتند از

۱- دوام و پایداری

دوام و پایداری شیمیایی مصالح ساختمانی (اکسیداسیون یا زنگ زدگی، خوردگی ) در برابر تاثیر اسیدها و بازها، تاثیر آب، تأثیر روغنها، تاثیر نمک های سولفات،سولفورها،کلرات،کلرور،نیتراتها را می توان نام برد.

۲- گرمازایی و گرماگیری

واکنشهای شیمیایی که در مصالح ساختمانی رخ می دهند گاها باعث آزاد شدن گرما و بعضی وقت ها نیز سبب جذب کردن گرما می شوند. در این گونه موارد نیز باید پیشگیری های لازم در نظر گرفته شود تا گرمای آزاد شده یا جذب شده در مصالح ایجاد تداخل نکند. به عنوان مثال می توان گفت که فرآیند گیرش سیمان عملی گرمازا و تولید چسباننده های ساختمانی عملی گرماگیر است.

۳- تبلور

تبلور نیز یکی دیگر از ویژگی های خواص شیمیایی مصالح ساختمانی می باشد. در تعریف تبلور می توان گفت که تمایل یک ماده برای ایجاد بلور است که در روند گذر آن ماده از حالت سیال (گاز یا مایع) به حالت جامد روی می دهد.

به عبارتی می توان گفت که  تبلور مصالحی همانند سیمان سخت شده به علت تشکیل جسمی سخت تر باعث افزایش مقاومت آن میشود

خواص مکانیکی مصالح ساختمانی

۱- مقاومت

  مقاومت فشاری، مقاومت کششی، مقاومت برشی، پیچشی، مقاومت خمشی (خاصیت چکش خواری)

۲- سختی

۳- مقاومت در برابر سایش

۴- تغییر شکل مکانیکی

  تغییر شکل مصالح بر حسب بار وارده (شکل پذیر، شکل ثابت، تغییرات در طول زمان، خاصیت تورق)

خواص کاربردی مصالح ساختمانی

خاصیت های  کاربردی مصالح ، و بخش گسترده ای از اطلاعات علمی و تجربی می باشد که در نتایج پایانی کار، تاثیر بسیار زیادی را به وجود می آورد.

به عبارتی پیش بینی مسایل مربوط به نحوە خرید ، حمل ، تخلیه و انبار داری مصالح ، به صورت حیرت آور در هزینه های اجرائی پروژه مؤثر خواهد بود.

می توان گفت که ابعاد و اندازە ی مصالح و تخصص برای به کار گیری مصالح و به اجرا درآوردن طرح، نکات مهم بعدی هستند.

در کل نیاز به ماشین آلات جانبی برای استفاده از مصالح خاص ، پیچیدگی نصب و یا احتیاج به انجام کارهای واسطه ای برای امکان استفاده از قطعه یا مصالح ، امکان تولید در محل کارگاه یا خرید و حمل و همچنین توجه لازم در استفاده از هر مصالح با تنوع بیش از حد نوع آن ، خود در تعیین برنامۀ پیشرفت پروژه و هزینه های مربوط با آن نقش گسترده ای را ایفا می کند.

نکاتی در مورد تهیه مصالح ساختمانی خوب

۱- تولید کننده مصالح ساختمانی که مصالح را از آن خرید می کنید حتما باید تحت پوشش سازمان ملی استاندارد ایران باشد و پروانه فعالیت آن معتبرباشد.
2- محصولات خریداری شده را جهت اطمینان از کیفیت به تعداد و نمونه های لازم مندرج در آیین نامه ها و مباحث مقررات ملی ساختمان ، به آزمایشگاههای ژئوتکنیک سازمان نظام مهندسی استان تهران ارسال کنیم.
3 – روش تجربی و چشمی این روش علمی وبه صورت دقیق نمیباشد و می توان گفت که براساس تجربیات فردی می باشد.

۴- به آن توجه کنید که حتما باید از مصالحی استفاده کنید که نه تنها کیفیت لازم را داشته باشد ، بلکه بالاترین کیفیت را دارند.

در این کار به هیچ وجه به فکر صرفه جویی نباشید و سعی کنید بهترین را تهیه نمایید.

تفاوتی نمی کند که کدام نوع از مصالح را میخواهید خریداری کنید.

اگر بتن بی کیفیت انتخاب کنید فرآیند بتن ریزی دچار ناخالصی شده و ساختمان شما دیگر نه مقاومت کششی و نه مقاومت فشاری خواهد داشت در آخر با کوچک ترین تنش تن به خرابی خواهد داد و این بار جان ساکنین در خطر است.

اگر سنگ نمای با کیفیت کمتری انتخاب کنید مدتی طول نمی کشد که از ساختمان جدا شده و جان یک عابری را به خطر بیاندازد.

ساختمان های خیلی زیادی وجود دارند که به سبب انتخاب های نادرست مهندسین آن نه تنها به خود ، بلکه با ساختمان های مجاور نیز آسیب های زیادی وارد نموده اند.

سخن پایانی

و نکته ی دیگر اینکه مصالح ساختمانیتان را از نزدیکترین محل به ساختمان تهیه کنید .همواره هزینه حمل و نقل مصالح ساختمانی بخش مهمی از هزینه های زیاد ساختمان سازی می باشد. با این کار از هزینه های بسیار زیاد حمل و نقل آن پیشگیری می کنید و روند کاری خود را تسریع ببخشید. این کار باعث می شود که دیگر مجبور نباشید به فکر محلی برای اسکان مصالح باشید.

ریختن مصالح در اطراف ساختمان به طور معمول دردسر های خاص خودش را به همراه دارد. از تذکر مامورین شهرداری گرفته تا اعتراض همسایگان ، پس همواره از نزدیکترین محل مصالح ساختمانی خود را تهیه نموده تا دچار همچین دردسر هایی نشوید.

و همچنین فقط به فکر خودتان نباشید. این را بدانید محیط زیست میراثی است که در حفظ آن باید همواره تلاش کرد. بر طبق این گفته همواره مواد و مصالحی را انتخاب نمایید که برای محیط زیست هیچگونه ضرری نداشته باشد.

با تشکر از توجه و همراهی شما سروران گرامی | ساختمونی نیوز