آشنایی با تهویه مطبوع
آشنایی با تهویه مطبوع در ساختمونی نیوز
یکی از قسمت های مهم در ساختمان تاسیسات مکانیکی آن می باشد. در تهویه مطبوع با استفاده از تجهیزات مختلف می توانیم کیفیت هوا، دما، رطوبت و فشار طرح داخل را به شرایط استاندارد یا مورد نظر برسانیم.
مهندس مکانیک سیالات یا مهندس تاسیسات و تهویه مطبوع با استفاده از استاندارد های مرجع از جمله ASHRAE و علم ترمودینامیک، اصول مکانیک سیالات و قوانین انتقال حرارت به طراحی و انتخاب سیستم های مورد نیاز می پردازد. در خارج از ایران از کلمه HVAC یا CHVAC به معنی سرمایش، گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع نیز استفاده می کنند.
از این رو در این مقاله قصد داریم تا شما را با انواع تهویه مطبوع آشنا سازیم. جهت آشنایی با تهویه مطبوع با ما تا انتهای محتوای پیش رو همراه باشید.
جهت مطالعه مقاله ۴ دقیقه ای با ما همراه باشید
انواع سیستم های تهویه مطبوع
- مرکزی یا یکپارچه
- مستقل
- ترکیبی
سیستم یکپارچه
سیستم یکپارچه به سیستمی می گویند که در آن یک موتورخانه مرکزی که می تواند قسمتی از آن به روی بام و قسمتی دیگر در زیر زمین باشد، به تولید برودت و حرارت یا هوای مطبوع می پردازد و در فضاهای مختلف توزیع می کند.
تجهیزاتی از جمله چیلر، هوارسان و فن کویل و سیستم های VRF و همچنین بویلر های گرمایشی در دسته بندی سیستم های مرکزی قرار می گیرند.
اولین نکته در این سیستم ها محاسبه شارژ واحدها و تقسیم هزینه بهای انرژی مصرفی و هزینه های نگهداری در بین بهره بردارها است.
سیستم مستقل
در سیستم مستقل هر واحد به طور جداگانه دارای سیستم تهویه مطبوع برای خود است.
در نتیجه بهای انرژی، تعمیرات نگهداری و راه اندازی اول هر فصل بر عهده ی هر واحد است.
محبوب ترین سیستم مستقل کولر آبی یا اسپلیت دیواری به همراه پکیج دیواری مستقل و رادیاتور است.
سیستم ترکیبی
در برخی موارد از سیستم ترکیبی نیز می توان استفاده کرد.
به این صورت که موتورخانه گرمایشی مرکزی به همراه رادیاتورها یا کویل های آب گرم برای گرمایش و سیستم اسپلیت دیواری یا داکت اسپلیت یا کولر آبی جهت سرمایش طراحی و اجرا گردد.
مصرف انرژی در سیستم های تهویه مطبوع
- برق
- گاز
- ترکیبی
بحث نوع مصرف انرژی از دو دیدگاه خرد و کلان قابل بررسی است.
دیدگاه خرد به آسانی قابل تشخیص است، زیرا قبوض برق یا گاز یا آب مصرفی به بهره بردار تحویل داده می شود.
دیدگاه کلان کمی پیچیده تر است و نیازمند بررسی دقیق زیر ساخت های کشور ایران است.
این که چند درصد از نیروگاه ها جهت تولید برق از آب یا دیگر انرژی ها استفاده می کنند و اتلاف شبکه های توزیع به چه میزان است.
سیستم تمام برق
برای معرفی سیستم های تمام برق می توان چیلر های تراکمی، اسپلیت کانالی با فن آوری هیت پمپ، وی آر اف (VRF) را نام برد.
در این سیستم ها و در هنگام برآورد های قیمتی باید نیاز پروژه به زیر ساخت های برق را در نظر گرفت و استعلام های مربوطه را از اداره برق منطقه دریافت کرد.
در بعضی از مناطق هزینه تامین پست برق بسیار بالاست.
همچنین در مواقعی شبکه ظرفیت کمتری دارد یا نیاز به اختصاص فضا جهت پست برق است که همگی باید در محاسبات بودجه ای در نظر گرفته شوند.
سیستم ترکیبی
در سیستم ترکیبی از گاز و برق و تجهیزاتی همانند چیلرهای جذبی و جی اچ پی (GHP) یا پمپ حرارتی گازی استفاده می شود.
در هنگام انتخاب تجهیزات، ارزش حرارتی گاز محل پروژه را در نظر بگیرید و با ادارات گاز و برق مکاتبه داشته باشید.
مصرف آب
در سال های اخیر بحران کم آبی در کشور ایران رو به افزایش است.
به موازات رشد شبکه های اجتماعی، آگاهی از این بحران نیز در بین اقشار مختلف جامعه ایران افزایش داشته است.
لازم به ذکر است که بحران کم آبی در کشور ایران قدمتی بیش از ۲۰۰۰ سال دارد.
این فلات همیشه در جنگ با خشکسالی بوده است.
در دو سال اخیر با توجه به حجم بارندگی ها و پدیده خشکسالی به میزانی قابل توجه و موقت سفره های زیر زمینی احیا شده است.
ولی اگر در تصمیمات کلان تدابیری اندیشیده نشود ورود به بحران خشکسالی سال های اخیر امری غیرقابل اجتناب است.
مصرف آب در سیستم تهویه مطبوع مربوط به خنکسازی کندانسور می شود.
دستگاه و تجهیزی که بیشترین مصرف آب را دارد برج خنک کننده است که در حدود ۲ درصد آب در گردش مدار مصرف آب دارد.
انواع سیستم تهویه مطبوع
سیستم تهویه مطبوع دارای دو نوع شاخص خنک سازی و شاخص سیال انتقال حرارت است.
جهت آشنایی با تهویه مطبوع با ما همراه باشید.
شاخص خنک سازی
- آب خنک همچون چیلر های جذبی یا تراکمی آب خنک که نیاز به برج خنک کننده دارند.
- سیستم هوا خنک مانند چیلر تراکمی هوا خنک، اسپلیت، اسپلیت کانالی، وی آر اف (VRF) و جی اچ پی (GHP) یا پمپ حرارتی گازی که با فن کندانسور به خنکسازی می پردازند.
کندانسور هواخنک یا آب خنک؟
این انتخاب به عوامل مختلفی بستگی دارد.
زیر ساخت های پروژه ساختمانی و چگونگی تامین آب، برق و گاز نقش موثری در این انتخاب دارد.
عامل بسیار مهم، محدوده جغرافیایی و رطوبت نسبی است.
همان طور که می دانید سرمایش تبخیری در رطوبت نسبی ها بالا به مشکل بر می خورد و کارایی ندارد.
به همین دلیل است که در خط جنوب و شمال کشور که رطوبت نسبی بالایی دارد از سیستم های هوا خنک به جای آب خنک استفاده می کنند.
زیرا امکان عملکرد صحیح و مناسب برج خنک کننده در این مناطق وجود ندارد.
شاخص سیال انتقال حرارت
این شاخص بر دو نوع سیستم تمام آب و سیستم با مایع مبرد است.
- سیستم تمام آب
در این سیستم سیال انتقال حرارت آب است و چیلر یا بویلر و دیگ آن را تولید و پمپ های سرکولاتور به واحد های توزیع هدایت می کنند.
اجزا و تجهیزات اصلی این سیستم ها چیلر، فن کویل، دیگ یا بویلر، هوارسان و پمپ های سیرکولاتور هستند. - سیستم با مایع مبرد
در این سیستم مبرد در قسمت اواپراتور هوا را سرد می کنند و سیال هوا دما، رطوبت، کیفیت و در برخی مواقع فشار طرح داخل را تنظیم می کند.
تجهیزات اصلی این سیستم ها وی آر اف، اسپلیت کانالی و اسپلیت دیواری هستند.
شاخص نوع انتقال سیال انتقال حرارت
- لوله
لوله های گالوانیزه یا چند لایه آب را در سیستم های تمام آب منتقل می کنند و لوله های مسی مبرد سیستم مایع مبردی یا DX را منتقل می کنند. - کانال
کانال یا داکت ها هوای مطبوع تولیدی را از ایرواشر، هوارسان یا کولر آبی به فضاهای مورد نظر انتقال می دهند.
تجهیزات تهویه مطبوع
- پکیج گرمایشی
- سیستم VRF
- اسپلیت دیواری یا کولر گازی
- داکت اسپلیت
- فن کویل
- ترموستات فن کویل
- شیر های کنترل
- هواساز
- بویلر یا دیگ فولادی
- چیلر
جمع بندی
در جهان امروزی سیستم تهویه مطبوع در گستره بسیار وسیعی به کار می رود.
شما عزیزان این محتوا را جهت آشنایی با تهویه مطبوع مطالعه نمودید.
دقت داشته باشید که برای تهیه دستگاه های نام برده شده در این مقاله، دقت بالایی در کیفیت و قیمت آن به خرج دهید.
با تشکر از همراهی شما سروران
تحریریه مجموعه ساختمونی نیوز